CK “Zamek” w Nowem
plac Zamkowy, 86-170 Nowe
tel: 523327350
Zamek krzyżacki powstał w połowie wieku XIV, po lokacji miasta, w północno-wschodnim narożniku murów miejskich i był z nimi zintegrowany. Siedziba urzędnika reprezentującego krzyżackiego wójta – pflegera tczewskiego, któremu podporządkowany był okręg nowski. Zasadnicze skrzydło wschodnie, z poziomem mieszkalnym oraz pomocnicze skrzydło północne o charakterze gospodarczym uzupełnione murami; 4 wieże, w tym obserwacyjno – sygnałowa. Na podwórcu studnia. Podczas Wojny Trzynastoletniej wraz z miastem w 1453 r. zajęty przez związkowców pruskich, w 1458 r. mieszczanie znowu wpuścili zaciężnych Zakonu, w ostatniej fazie wojny Nowe oblegane było przez siły polskie przez 6 miesięcy, zanim poddało się jako ostatnia nadwiślańska twierdza krzyżaków. Po Drugim Pokoju Toruńskim siedziba królewskich starostów nowskich; miasto zdobyte i obrabowane w obu wojnach szwedzkich. Po 1772 r. Prusacy usunęli skrzydło boczne i inne przybudówki, a w budynku głównym urządzono zbór ewangelicki (funkcjonował do 1844 r.), potem zamek pełnił rolę magazynu; w maju 1877 r. urządzono w nim remizę Freiwelige Feuerwerk, potem OSP, którą przeniesiono w obecne miejsce po 1974 r. W roku tym władze państwowe podjęły decyzje o adaptacji zamku na obiekt upowszechniania kultury.
