Topolno 46, 86 – 120 Pruszcz
ks. Andrzej Regent, 52 332 06 93/
topolno@by.onet.pl
www.topolno.pelplin.opoka.org.pl
Zbudowany został w latach 1681-1683 z fundacji braci Adama Konarskiego, proboszcza fromborskiego, kanonika płockiego i sekretarza królewskiego oraz Andrzeja Konarskiego, właściciela Topolna.
W 1583 roku w czasie uroczystości Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny nastąpiło Cudowne Objawienie Matki Boskiej. Nad Wisłą ukazała się jasność. Pobiegli tam ludzie i zobaczyli obraz Matki Boskiej, który przypłynął Wisłą i oparł się o pień topoli. Ludzie płynęli z trzech stron łódkami, by go uratować. Uratowany obraz ludzie umieścili obok Bożej Męki, która stała przy drodze do Grabowa. Naprędce zbudowano tu skromną kapliczkę, w której go umieszczono. Wieść o Cudownym Objawieniu Matki Boskiej szybko się rozniosła i spieszono tu, by oddać cześć Najświętszej Matce.
W tym też roku Samuel Konarski, chorąży i wojewoda pomorski, zbudował w Topolnie drewniany kościółek, gdzie stoi obecnie kamienny Krzyż przy drodze do Grabowa. W tym kościółku obraz Najświętszej Maryi Panny pozostał około 100 lat. Jak wieść gminna niesie, dziedzicowi Topolna Andrzejowi Konarskiemu i jego żonie oraz księdzu kapłanowi we śnie objawiła się Najświętsza Panienka, która poleciła, aby jej obraz przeniesiono do innego miejsca, gdzie doznałaby większej czci.
Pomimo że objawienie powtarzało się, nikt nie zwrócił na nie uwagi. Wtedy to Jej obraz cudownie zniknął z kościoła. Dopiero po długim czasie szukania, odnaleziono go na tym miejscu, gdzie stoi obecny murowany kościół. Kilka razy powtórzyło się to cudowne zniknięcie obrazu. Gdy dowiedział się o tym Adam Konarski, wojewoda malborski i proboszcz kapituły warmińskiej, postanowił z bratem Andrzejem zbudować nowy kościół.
Budowa trwała w latach 1681-1683, a w 1684 roku przeniesiono obraz Matki Boskiej do murowanego kościoła. Obok murowanego kościoła bracia Konarscy wybudowali gmachy klasztorne, po czym sprowadzili w 1684 roku Ojców Paulinów z Częstochowy. Zapoczątkowali oni Złoty Wiek rozwoju parafii i Sanktuarium Maryjnego. Topolno było najbardziej wysuniętą na północ placówką Ojców Paulinów, jedyną na Pomorzu, skąd nazywano je „Częstochową Północy”. Parafia była pod zarządem Ojców Paulinów aż do zniesienia klasztoru w 1811 roku przez rząd pruski. W 1821 roku biskup przysłał diecezjalnego księdza i aż do teraz księża sprawują opiekę nad kościołem. Na szczególną uwagę zasługują:
Cudowny Obraz Matki Boskiej
Został wykonany na świerkowym drewnie w XV – XVI w. przez nieznanego autora. Jest w stylu jasnogórskim.
Organy
Organy znajdują się na chórze, którego balustrada jest ozdobiona obrazami przedstawiającymi historię Zakonu Paulinów. Prospekt organowy posiada bogaty wystrój plastyczny, który wieńczą herby rodziny Konarskich (fragment koła – dwie szprychy i piasta) i Zakonu Paulinów (palma, a pod nią dwa lwy). Organy zostały wykonane w 1695 r. Pierwotny instrument posiadał zaledwie cztery rejestry, obecny instrument muzyczny pochodzi z początku XX wieku i posiada dziewięć rejestrów.
Witraże
W kościele znajduje się 11 okien witrażowych: 4 ornamentowe i 7 figuralnych. Zostały wykonane w latach 1907-1911. Witraże figuralne przedstawiają świętych: Wojciecha, Stanisława Kostkę, Marię Magdalenę, Annę, Rocha, i Andrzeja Bobolę. Zostały one poddane całkowitej renowacji w latach 1998-1999.
Ołtarze
We wnętrzu kościoła znajduje się aż 7 ołtarzy. Wszystkie wykonane zostały pod koniec XVII wieku i posiadały one jednorodną kolorystykę – czerń i złoto. Obecnie trwają cały czas prace konserwatorskie, które przywróciły już pierwotne piękno ołtarzowi głównemu, ołtarzowi św. Józefa, św. Pawła Pustelnika i ambonie.
Konfesjonały
Odkryto, że konfesjonały w kościele w Topolnie, pochodzące z XVII w., pod starą farbą kryją tajemnicę. Zostały one poddane gruntownym zabiegom konserwatorskim w latach 1996-1997. Są one ozdobione malowidłami przedstawiającymi diabła skutego łańcuchami, ziejącego ogniem i otoczonego obrzydliwymi gadami z napisem „Spójrz przechodniu i ty możesz znaleźć się w podobnej sytuacji”.
Są one jednymi z najstarszych i najciekawszych tego typu dzieł na terenie Polski. Przed świątynia możemy zobaczyć dzwon odlany w Gdańsku w 1744 r. przez ludwisarza Jana Gotfryda Schlaubitz. Kościół w Topolnie jest idealnym miejscem na spokojną modlitwę i chwilę refleksji. Jego “cudowna” atmosfera przywraca człowiekowi wiarę i daje poczucie szczęścia
